Polskie zabytki UNESCO , czyli cudze chwalicie, swego nie znacie...

najciekawsze miejsca w Polsce...

Stare Miasto w Krakowie, Zamek Krzyżacki w Malborku, czy Puszcza Białowieska. Co łączy te miejsca? Nie leżą przecież w jednym województwie i są kompletnie inne.

A jednak… Te trzy miejsca plus jedenaście innych to polskie obiekty na Liście Światowego Dziedzictwa UNESCO. W sumie 14 fantastycznych miejsc, wartych odwiedzenia. Poniżej króciutko kilka słów o każdym z nich…

Stare Miasto w Krakowie

XIII-wieczne miasto kupieckie posiada przepiękny rynek, liczne zabytkowe kamienice oraz bogato wyposażone pałace i kościoły. O świetnej przeszłości Krakowa świadczą fragmenty XIV-wiecznych murów miejskich. Turystów przyciąga nie tylko Rynek, Barbakan czy Sukiennice, ale także klimatyczny Kazimierz z zabytkowymi synagogami i najstarsza polska uczelnia - Uniwersytet Jagielloński. Przede wszystkim jednak magia tego miejsca ...


Królewskie Kopalnie Soli w Wieliczce i Bochni 

Pokłady soli kamiennej w Wieliczce eksploatowane są od XIII w. Kopalnia rozciąga się na 9 poziomach i liczy 360 km chodników, w których znajdują się wyrzeźbione w soli piękne komory, niesamowite podziemne jeziora i unikalne solne rzeźby. Jest tutaj blisko 3 kilometry krętych korytarzy, 800 schodów do pokonania i zejście na głębokość 135 metrów pod ziemię. Kopalnia Soli w Wieliczce została wpisana w 1978 r. W 2013 r. wpis rozszerzono o wielicki Zamek Żupny. O trasie turystycznej w Kopalni Soli w Wieliczce czytajcie tutaj.

Z kolei strefę zabytkową Kopalni w Bochni, wpisanej w 2013 r., stanowią 3 szyby: Sutoris (z połowy XIII w.), Campi (z połowy XVI w.) i Trinitatis (z początku  XX w.) oraz 9 poziomów, usytuowanych pod  powierzchnią. Cenną spuściznę kultury duchowej bocheńskich górników stanowią podziemne kaplice i miejsca kultu religijnego. To właśnie z bocheńską kopalnią i szybem Sutoris związana jest legenda o pierścieniu Św. Kingi. Więcej na ten temat pod tym linkiem.


Auschwitz-Birkenau

Chyba nikomu w Polsce nie trzeba przypominać co to za miejsce. To tu wymordowano 1,5 mln ludzi. Wcześniej ich głodzono, torturowano i zmuszano do niewolniczej pracy.
Druty kolczaste, komory gazowe, baraki i krematoria I słynny napis na bramie “Arbeit macht frei” to niechlubna wizytówka tego miejsca.


Puszcza Białowieska

Puszcza Białowieska jest położona na terytorium Polski i Białorusi. Jest to rozległy kompleks leśny, w którym występują zarówno drzewa liściaste, jak i iglaste. Zachowały się tutaj ostatnie fragmenty lasu o charakterze pierwotnym, co oznacza, że nie został on poddany żadnym modyfikacjom ze strony człowieka.

Występuje tu najliczniejsza populacja żubra europejskiego, który jest symbolem Puszczy Białowieskiej. Od 1992 r. obie części Puszczy stanowią jeden obiekt transgraniczny. W 2014 roku miejsce Światowego Dziedzictwa zostało rozszerzone, głównie po stronie polskiej (z powierzchni 5.069 ha do 59.576,09 ha). A pod tym linkiem nieco więcej informacji o Białowieskim Parku Narodowym...


Stare Miasto w Warszawie

W czasie Powstania Warszawskiego, w sierpniu 1944 roku, ponad 85% zabudowy warszawskiej Starówki Miasta zostało zniszczone przez oddziały hitlerowskie.
Po wojnie, dzięki ogromnemu zaangażowaniu Polaków, odbudowano Stare Miasto, pieczołowicie restaurując kościoły, pałace oraz Rynek. Jest to wyjątkowy przykład niemal całkowitej odbudowy zabytków, pochodzących z nieprzerwanego ciągu historycznego - od XIII do XX wieku.


Stare Miasto w Zamościu

Zamość został założony w XVI wieku przez kanclerza Jana Zamoyskiego na szlaku handlowym łączącym Europę Zachodnią i Północną z Morzem Czarnym. Miasto, wzorowane na włoskim modelu miasta idealnego, zostało zbudowane przez pochodzącego z Padwy architekta Bernardo Morandiego. Jest on doskonałym przykładem miasta renesansowego z końca XVI w., które zachowało pierwotny plan, fortyfikacje oraz liczne budowle, łączące włoskie i środkowoeuropejskie tradycje architektoniczne.


Średniowieczny zespół miejski Torunia

Toruń zawdzięcza swe początki Zakonowi Krzyżackiemu, który w połowie XIII w. zbudował tam zamek, mający służyć za bazę wypadową do podboju i ewangelizacji Prus. Miasto, należące do Hanzy, wkrótce zaczęło odgrywać istotną rolę handlową. O jego randze świadczą liczne okazałe, XIV i XV-wieczne budowle publiczne i prywatne (m.in. Dom Kopernika), wznoszące się na Starym i na Nowym Mieście.


Zamek krzyżacki w Malborku

XIII-wieczny, warowny klasztor Zakonu Krzyżackiego został znacznie rozbudowany i upiększony po 1309 roku, kiedy przeniesiono tu z Wenecji siedzibę Wielkiego Mistrza. Ten znakomity przykład średniowiecznego zamku ceglanego popadł następnie w ruinę, ale został pieczołowicie odrestaurowany na przełomie XIX i XX w. To właśnie w Malborku powstało wiele obowiązujących dzisiaj technik konserwatorskich. Po poważnych zniszczeniach w czasie II Wojny Światowej, zamek został ponownie odrestaurowany na podstawie szczegółowej dokumentacji opracowanej przez jego wcześniejszych konserwatorów.


Kalwaria Zebrzydowska: manierystyczny zespół architektoniczny i krajobrazowy oraz park pielgrzymkowy

Sanktuarium w Kalwarii Zebrzydowskiej jest jednym z ważniejszych miejsc kultu pasyjnego i maryjnego – łączy zarówno kult Chrystusa cierpiącego, jak i Matki Bożej. Ideą przewodnią sanktuarium jest odwzorowanie ostatniej drogi Chrystusa (Droga Pojmania i Droga Krzyżowa). Od lat jest ono miejscem, do którego licznie pielgrzymują wierni.

Drewniane kościoły południowej Małopolski - Binarowa, Blizne, Dębno, Haczów, Lipnica Murowana, Sękowa

Drewniane kościoły południowej Małopolski to przykład zróżnicowania tradycji budowlanych kościołów średniowiecznych w kulturze rzymsko-katolickiej.
Do budowy tych kościołów wykorzystywano technikę zrębową. Polegała ona na budowaniu ścian z poziomo układanych drewnianych bali, których końce w narożnikach budynku łączono przy pomocy odpowiednich zaciosów. Kościoły te zazwyczaj fundowane były przez rodziny szlacheckie i były symbolem prestiżu. Stanowiły też alternatywę dla budowli murowanych, powstających w miastach.

Drewniane kościoły południowej Małopolski stanowią wyjątkowy przykład różnych aspektów tradycji budowlanych kościołów średniowiecznych w kulturze rzymsko-katolickiej. Do ich budowy wykorzystano technikę zrębową, rozpowszechnioną w Europie Północnej i Wschodniej od średniowiecza. Kościoły powstawały z fundacji rodzin szlacheckich i były symbolem prestiżu. Stanowiły alternatywę dla budowli murowanych, powstających w miastach.


Park Mużakowski / Muskauer Park

Park Mużakowski to polsko - niemiecki obiekt transgraniczny, rozciągający się po obu stronach Nysy Łużyckiej. Został założony w pierwszej połowie XIX w. Twórcą parku był pruski arystokrata, właściciel lokalnych dóbr, książę Hermann von Pückler-Muskau. To jedno z najrozleglejszych historycznych założeń parkowych w Europie, w którym zrealizowany został program kompozycyjny krajobrazowego parku angielskiego. Należy on do najwybitniejszych osiągnięć europejskiej sztuki ogrodowej. W skład obiektu wchodzi odbudowany zamek, mosty i arboretum. Obie części parku połączone są mostami.

Hala Stulecia we Wrocławiu

Hala Ludowa we Wrocławiu została wpisana pod pierwotną nazwą Hali Stulecia. Jest to budowla przełomowa w historii architektury wykorzystującej żelazobeton. Wzniesiona została w latach 1911-1913 przez architekta Maxa Berga na terenach Wystawy Stulecia jako budowla wielofunkcyjna służąca rekreacji. Organizowane są tu kongresy, wystawy, konferencje, wydarzenia kulturalne, czy sportowe. Niewątpliwie jest jedną z najbardziej charakterystycznych wizytówek Wrocławia na arenie międzynarodowej.
Hala zbudowana została na planie koła z czterema absydami, mieści ogromną cylindryczną widownię na około 6000 osób. Wznosząca się na wysokość 23 metrów kopuła zwieńczona jest latarnią ze stali i szkła.

Hala Stulecia jest rozwiązaniem pionierskim pod względem architektonicznym i inżynierskim, dokumentującym przenikanie się różnych wpływów we wczesnych latach XX wieku i stanowiącym zasadniczy punkt odniesienia dla dalszego rozwoju budownictwa w dziedzinie dużych konstrukcji zbrojonych.

Drewniane cerkwie w polskim i ukraińskim regionie Karpat

To kolejny wpis transgraniczny na liście UNESCO. Tym razem wpis obejmuje 16 wybranych cerkwi, z których osiem znajduje się na terytorium Polski i osiem na Ukrainie. Są to: cerkiew św. Paraskiewy w Radrużu, cerkiew Narodzenia Przenajświętszej Bogurodzicy w Chotyńcu, cerkiew św. Michała Archanioła w Smolniku, cerkiew św. Michała Archanioła w Turzańsku (Podkarpacie) i cerkiew św. Jakuba Młodszego Apostoła w Powroźniku, cerkiew Opieki Bogurodzicy w Owczarach, cerkiew św. Paraskiewy w Kwiatoniu, cerkiew św. Michała Archanioła w Brunarach Wyżnych (Małopolska) i osiem na Ukrainie (cerkiew Zesłania Ducha Świętego w Potyliczu, cerkiew św. Dymitra w Matkowie, cerkiew Świętej Trójcy w Żółkwi, cerkiew św. Jerzego w Drohobyczu (obwód lwowski), cerkiew Św. Ducha w Rohatyniu i cerkiew Narodzenia Theotokos w Werbiążu Niżnym (obwód iwanofrankowski), cerkiew Wniebowstąpienia Pańskiego w Jasinie i cerkiew św. Michała w Użoku (obwód zakarpacki).

Cerkwie są budowlami o konstrukcji zrębowej. Zostały wzniesione w okresie od XVI do XIX wieku jako świątynie społeczności wyznania prawosławnego i grecko-katolickiego. Według typów architektonicznych wyróżnia się cerkwie halickie, łemkowskie, bojkowskie i huculskie. Obrzędowość, ikonografia i technika związane z kulturą poszczególnych grup etnicznych rozwijały się na przestrzeni dziejów. Świątynie są świadectwem odrębnych tradycji budowlanych, zakorzenionych w tradycji Kościoła Wschodniego. Zawierają elementy lokalnego budownictwa i symboliczne odniesienia do kosmogonii danej społeczności. W obrębie obszarów wpisanych, poza cerkwiami znajdują się drewniane dzwonnice, cmentarze i bramy, a wewnątrz cerkwi – ikonostasy i polichromie.

Kościoły Pokoju w Jaworze i Świdnicy

Kościoły Pokoju powstały w II poł. XVII wieku, w następstwie pokoju westfalskiego kończącego wojnę trzydziestoletnią (1618–1648), gdy naciskany przez protestancką Szwecję katolicki cesarz Ferdynand III Habsburg przyznał śląskim luteranom prawo do wybudowania trzech świątyń na obszarach bezpośrednio podległych jego władzy.


Cesarska zgoda na budowę Kościołów Pokoju obwarowana była dodatkowymi ograniczenia-mi: budowle miały być wzniesione jedynie z materiałów nietrwałych (takich jak drewno, słoma, glina, piasek), mogły być wybudowane jedynie poza granicami miasta, nie dalej jednak niż na odległość strzału armatniego od murów miejskich. Ponadto nie mogły mieć wież, dzwonów, ani tradycyjnego kształtu świątyni, nie mogły przy nich powstawać szkoły parafialne. Za to musiały zostać wzniesione na koszt protestantów i być  ukończone w ciągu jednego roku.

Wybudowano trzy takie kościoły: w Głogowie, Jaworze oraz Świdnicy. Wszystkie zostały ukończone, a do naszych czasów dotrwały dwa – w Jaworze i Świdnicy, natomiast kościół  w Głogowie spłonął w pożarze wywołanym uderzeniem pioruna.

 Opisy obiektów na podstawie informacji opublikowanych w portalu UNESCO: whc.unesco.org

Artykuły powiązane

Tagi: atrakcje dla rodzin | atrakcje UNESCO w Polsce | Kraków | lista światowego dziedzictwa | najważniejsze atrakcje w Polsce | UNESCO | Warszawa

Skomentuj

Komentujesz jako Gość. Opcjonalny login poniżej.